"Είναι μόνο η καρδιά
που μπορεί να δει τα
αληθή, η ουσία δεν είναι
ορατή στο γυμνό μάτι"
Antoine de Saint-Exupery
ΤΑ ΠΝΕΥΜΑΤΑ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ
Στο εκδηλωμένο επίπεδο στο οποίο κινούμαστε υπάρχουν τέσσερα στοιχεία. Η γη που αντιστοιχεί με τον κύβο, το νερό με το εικοσάεδρο, ο αέρας με το οκτάεδρο και η φωτιά με το τετράεδρο, όπως μας λέει κι ο Πλάτωνας στον Τίμαιο. Υπάρχουν τρία ακόμα στοιχεία ανεκδήλωτα μέχρι στιγμής στον πλανήτη μας (Ακάσα, Ανουπαδάκα, Άδι). Σ' αυτά τα στοιχεία αναφέρονταν οι Προσωκρατικοί, όταν μιλούσαν για τη φωτιά (Ηράκλειτος), αέρα (Αναξιμένης), νερό (Θαλής), νους (Αναξαγόρας), άπειρο (Αναξίμανδρος).
Κάθε στοιχείο αντιστοιχεί μ' ένα επίπεδο. Το στοιχείο φωτιά με το νοητικό, ο αέρας με το αστρικό, το νερό με το ενεργητικό και η γη με το φυσικό.
Στην Αίγυπτο βρίσκουμε το σύμβολο της Σφίγγας που περιλαμβάνει και τα τέσσερα στοιχεία. Σώμα ταύρου που αντιστοιχεί με τη γη, πόδια λιονταριού με το νερό, φτερά αετού με τον αέρα κι ανθρώπινο κεφάλι με τη φωτιά.
Στον Χριστιανισμό ακόμα οι 4 Ευαγγελιστές συμβολίζονται με τα τέσσερα συμβολικά ζώα: ταύρο, λιοντάρι, αετό κι άγγελο.
Τα πνεύματα της Φύσης ή στοιχειά είναι μορφές ζωής μέσα στα τέσσερα στοιχεία. Ζουν κι εξελίσσονται στο αστρικό και αιθερικό επίπεδο. Όταν κάνουμε λόγο γι' αυτά είναι καλύτερα να μιλάμε για κέντρα ενέργειας μεενστικτώδεις επιθυμίες. Στη γραμμή εξέλιξής τους που ονομάζεται δεβική (από το σανσκριτκό Dive που σημαίνει λάμπω) δεν έχουν νου όπως εμείς κι επομένως δεν μπορούν να αναγνωρίζουν τον εαυτό τους ούτε να γνωρίζουν με τον ίδιο τρόπο. Δεν έχουν "Φωνή της Συνείδησης" και δεν ξεχωρίζουν ηθικά το καλό από το κακό. Έχουν μια ευπλαστικότητα πολύ πιο "ταχεία" από τη δική μας και οι μορφές τους είναι πολύ πιο ασταθείς και δυναμικές. Έτσι είναι δύσκολο να γίνουν αντιληπτά στον κοινό άνθρωπο. Όταν αυτές οι μορφές επιβραδύνονται τότε υλοποιούνται και η οντότητά τους είναι πιο εύκολη.
Αν και οι ποικιλίες τους είναι σχεδόν άπειρες (330.000.000 πνεύματα διαφόρων ειδών αναφέρονται στο Ινδικό Πάνθεον), μπορούμε να αναφέρουμε μερικά παραδείγματα στοιχειών: της γης νάνοι και μοίρες, του νερού σειρήνες, νηρηίδες, βρυσηίδες, του αέρα συλφίδες, έλφη και της φωτιάς σαλαμάνδρες.
Διάφορες διηγήσεις πάνω σε Δαίμονες, Νάνους, Νηρηίδες, Συλφίδες κι όλο το πλατύ φάσμα των Στοιχειών, γεμίζουν την ιστορία της Ανθρωπότητας. Υπάρχουν εκατοντάδες αγάλματα στον κόσμο γι' αυτά είτε στα πάρκα είτε στους βράχους κοντά στη θάλασσα. Για τα στοιχειά μιλούν σε κάθε εποχή από τον Πορφύριο μέχρι τον Μεσαίωνα και τις λαογραφικές παραδόσεις. Το σπουδαίο είναι ότι οι διάφορες μαρτυρίες κι αναφορές συμπίπτουν μεταξύ τους σε διαφορετικές εποχές και χώρες.
Ο Παράκελσος εκπροσωπώντας την παράδοση του 16ου αιώνα, κάνει μακρύ λόγο στα συγγράμματα του για τα πνεύματα της Φύσης:
Δεν πρέπει να θεωρούνται ως απόγονοι του Αδάμ αλλά ως διαφορετικά
πλάσματα από τον άνθρωπο και τα υπόλοιπα ζώα, αν και ζουν ανάμεσά μας...
Πρέπει να διακρίνουμε δύο είδη σάρκας: εκείνη η οποία ανήκει στο γένος
του Αδάμ και εκείνη η οποία δεν ανήκει σ' αυτό. Η σάρκα του Αδάμ είναι
χονδροειδής γιατί είναι γήινη. Η άλλη είναι λεπτοφυής σάρκα και δεν
μπορεί ούτε να δεσμευθεί ούτε να κρατηθεί στα χέρια, γιατί δεν πλάσθηκε
από γη. Γι' αυτό η σάρκα των στοιχειακών διαπερνά τις πόρτες και τους
τοίχους χωρίς να καταστρέφεται κανένα απ' αυτά... Κατέχουν ιδιότητες των
πνευμάτων και των ανθρώπων χωρίς να είναι ούτε το ένα ούτε το άλλο.
Υποκύπτουν σε ασθένειες ανάλογες με των ανθρώπων και θεραπεύονται όπως
ο άνθρωπος, εν τούτοις τα φάρμακά τους δεν είναι γήινα, αλλά
αντιστοιχούν προς την φύση τους. Πεθαίνουν όπως ο άνθρωπος, αλλά με ένα
είδος θανάτου όμοιο προς αυτό των ζώων... Οι κατοικίες τους είναι
διάφορες και κατανέμονται ανάλογα με τα τέσσερα στοιχεία"
.
Πριν αναφερθούμε όμως σε άλλες πηγές καλό είναι να διακρίνουμε τα φυσικά Στοιχειά ή Πνεύματα της Φύσης, έχοντας μόνιμη ύπαρξη και χρήσιμη δράση στη Φύση, από τα τεχνητά, που είναι μορφές σκέψης, παραγόμενες από τον άνθρωπο και διάρκειας περιορισμένης. Επίσης δεν πρέπει να συγχέονται με τα Στοιχειώδη Πνεύματα. Όταν ο άνθρωπος πεθάνει, η ψυχή εγκαταλείπει τα κατώτερα σώματα αρχίζοντας από το φυσικό. Αυτά τα σώματα τείνουν να αποσυνδεθούν ξαναγυρίζοντας στην άμορφη ύλη. Δεν φτάνουν όμως πάντα στην ολοκληρωτική τους καταστροφή. Σε μερικές περιπτώσεις αυτό το "κέλυφος", που η διακεκριμένη αποκρυφίστρια Ε.Π. Μπλαβάτσκυ ονομάζει "Στοιχειακό", καταφέρνει να διατηρηθεί σχεδόν ολόκληρο και σε μερικές περιπτώσεις κατοικείται από ένα στοιχειό, ένα είδος δαίμονα λίγο ή περισσότερο κοροϊδευτικό που σαν καθρέφτης αντανακλά τις εικόνες που του προβάλλονται. Αυτή είναι η περίπτωση όπου τα στοιχειά έρχονται σε επαφή με τους ανθρώπους μέσα από τις πρακτικές πνευματισμού ή γοητείας, προκαλώντας διάφορα μαγικά φαινόμενα.
Μιλώντας για τα στοιχειακά ο Πορφύριος που ήταν άμεσος μαθητής του Πλωτίνου λέει:
"Αυτά τα αόρατα όντα δέχονται από τους ανθρώπους τιμές
σαν θεοί... μια παγκόσμια πίστη τα θέλει ικανά να διαπράξουν το
χείριστο. Αυτό αποδεικνύει ότι η οργή τους στρέφεται εναντίον αυτών που
δεν τους προσφέρουν την πρέπουσα λατρεία". Συνεχίζοντας λέει: "Οι
Δαίμονες είναι αόρατοι αλλά ξέρουν πώς να ντύνουν τους εαυτούς τους και
να παίρνουν διάφορες μορφές... κι όταν διαφεύγουν από τον έλεγχο των
καλών Δαιμόνων δεν υπάρχει κανένα κακό που δεν θα τολμήσουν να
πράξουν"
Παρακάτω λέει ότι είναι σαν παιχνίδι γι' αυτά να ξεσηκώνουν πάθη, να μοιράζονται κοινωνίες και έθνη, να προκαλούν πολέμους, ανταρσίες και άλλες δημόσιες συμφορές. Αυτά τα πνεύματα περνούν την ώρα τους κοροϊδεύοντας και εξαπατώντας ανθρώπους, δημιουργώντας τους ψευδαισθήσεις και εκπλήξεις. Η μεγαλύτερη φιλοδοξία τους είναι να τα περνούν για Θεούς ή εκσαρκωμένες ψυχές. Ο Ιάμβλιχος, ο μεγάλος θεουργός της Νεοπλατωνικής Σχολής λέει:
"Οι καλοί Δαίμονες εμφανίζονται σε μας
στην πραγματικότητα ενώ οι κακοί εκφράζονται μέσω σκιωδών μορφών και
φαντασμάτων... Οι καλοί δεν φοβούνται το φως, ενώ οι αδύνατοι θέλουν
σκοτάδι"
Πολλές φορές η σχέση μαζί τους εγκυμονεί κινδύνους, όπως λέει ο Ιάμβλιχος:
"Οι Θεοί, οι Άγγελοι, οι Δαίμονες όπως και οι εκσαρκωμένες
ψυχές μπορούν να εκδηλωθούν κατά κάποιο τρόπο μέσω επικλήσεων και
προσευχών. Αλλά κατά την διάρκεια αυτών των επικλήσεων γίνεται ένα
λάθος.
Δεν πρέπει να φανταζόμαστε ότι επικοινωνούμε με ευνοϊκές θεότητες επειδή
μπορεί να είναι κακοί Δαίμονες μεταμφιεσμένοι σε καλούς. Γιατί τα
Στοιχειακά συχνά μεταμφιέζονται και παρουσιάζονται σαν καλά"
Σ' άλλες εποχές της ανθρωπότητας, που η πίστη σ' αυτά τα όντα μπορούσε να γίνει και εμπειρία, γνώριζαν διάφορους τρόπους για να αποφεύγουν τις άσχημες επιδράσεις τους. Χρησιμοποιούσαν διάφορες χημικές ουσίες και ορυκτά για να διώχνουν τα κακά πνεύματα. Μια πέτρα ονομαζόμενη Μνιζούριν είχε πολύ μεγάλη ισχύ.
"Όταν θα δεις ένα γήινο Δαίμονα να πλησιάζει
φώναξε και θυσίασε την πέτρα Μνιζούριν",
λέει ένας Ζωροαστρικός χρησμός. Αλλά και το λιβάνι που σήμερα χρησιμοποιείται, είναι ένα μέσο καθαρμού της ατμόσφαιρας. Επίσης αυτά τα όντα δεν μένουν ανεπηρέαστα από τους ήχους και τα χρώματα.
Ο σημερινός άνθρωπος, ξεκομμένος από τη Φύση και το Θεό, βουλιάζει όλο και περισσότερο στον στείρο του ορθολογισμό παρασέρνοντας μαζί του χιλιόχρονες παραδόσεις και διδασκαλίες που μιλούν για την γη σαν ζωντανό οργανισμό, για νάνους και νεράιδες, που γεμίζουν και ζωντανεύουν τα τέσσερα στοιχεία, όπως είχε πει και ο Πρόκλος.
Το Μυστήριο των Συμπτώσεων.
Ο C. Jung και η Συγχρονικότητα.
Σας έχει συμβεί κάποια φορά να συναντάται συνέχεια μπροστά σας για ένα διάστημα το ίδιο αριθμό; Ή να σιγοτραγουδάτε ένα τραγούδι και ανοίγοντας το ραδιόφωνο να το ακούτε;
Θα μπορούσε κάποιος να σκεφτεί ότι κάποια υπερφυσική αιτία, κρύβεται πίσω απ' αυτές τις συμπτώσεις. Αλλά η πλειοψηφία των σύγχρονων επιστημόνων μιλάει απλά για άγνοια των φυσικών νόμων που τις προκαλούν, μια δημιουργία γεγονότων απ' αυτά που είναι δυνατόν να συμβούν. Τίποτα το περίεργο ή μυστικιστικό ! Αντίθετα οι συμπτώσεις θεωρούνται αναπόφευκτες απ' τους στατιστικολόγους.
Για παράδειγμα, η πιθανότητα από μια τράπουλα 52 χαρτιών, να μοιραστεί μια συγκεκριμένη 13άδα χαρτιών, είναι ίση για κάθε πιθανή 13άδα. Και όλες είναι το ίδιο πιθανές ... όσο απίθανες και να μας φαίνονται εκ πρώτης όψεως. Η πιθανότητα να μοιραστεί η 13άδα των 13 "καρό" είναι ακριβώς ίδια με την πιθανότητα να μοιραστεί μια οποιαδήποτε άλλη 13άδα.
Μια εκπληκτική ιστορία μας φέρνει όμως ξανά το ερώτημα για το αν υπάρχει τύχη ή όχι. Την αναφέρει ο μαθηματικός Warren Weaver, στο βιβλίο του, "Lady Luck: The Theory of Probability" ("Η κυρία Τύχη: η θεωρία των πιθανοτήτων") απ' όπου δημοσιεύτηκε και στο περιοδικό "Life":
Στις 1-3-1950, και τα 15 μέλη της χορωδίας της εκκλησίας της Beatrice στη Nebraska, καθυστέρησαν στο ραντεβού που είχαν στις 7:20 για πρόβα. Όλοι είχαν κάποιο σοβαρό αλλά και συνηθισμένο λόγο να αργήσουν. Στις 7:25 η εκκλησία καταστράφηκε από έκρηξη ! Τα μέλη της χορωδίας θεώρησαν το γεγονός σαν "θεϊκή παρέμβαση". Ο Weaver υπολόγισε τις πιθανότητες να συμβεί ένα τέτοιο γεγονός μαζικής καθυστέρησης, σε μία στο εκατομμύριο. (σ.τ.μ. στην Ελλάδα θα ήταν κάτι παραπάνω από φυσιολογικό να συμβεί !!!)
Πώς λοιπόν να εξηγήσουμε τέτοιες "σκόπιμες" συμπτώσεις;
Όμως αξίζει εδώ να αναφερθεί η θεωρία του ψυχολόγου Carl Jung, ο οποίος διατύπωσε την Αρχή της "Συγχρονικότητας" που συνδέει γεγονότα, τα οποία δεν συνδέονται με κάποια φανερή σχέση αιτίας. Στο έργο του "Δομή και Δυναμική της Ψυχής", αναφέρει πώς άρχισε να παρατηρεί συμπτώσεις που προκαλούσαν ανοικτά τους υπολογισμούς των πιθανοτήτων, στη διάρκεια των ερευνών του για το Συλλογικό Ασυνείδητο.
Για παράδειγμα, καθώς μια νεαρή ασθενής του περιέγραφε ένα όνειρό της, στο οποίο της δίνονταν ένας χρυσός σκαραβαίος, ένα έντομο μπήκε στο σκοτεινό δωμάτιο. Όταν το έπιασε ο Jung διαπίστωσε ότι ήταν ένα σκαραβοειδές σκαθάρι, ό,τι πιο κοντινό σε χρυσό σκαραβαίο, θα μπορούσε να υπάρξει στην περιοχή, το οποίο μάλιστα δεν συνηθίζει να μπαίνει σε σκοτεινούς χώρους. Αντίθετα κινείται στο φως της ημέρας... Και μπήκε την κατάλληλη στιγμή. Ποιος άραγε προκάλεσε τη σύμπτωση: ο Jung ή η ασθενής του; Ο ψυχαναλυτής Nandor Fodor παρατήρησε πάντως ότι, η ασθενής είχε μια ήταν υπερβολικά ορθολογική συμπεριφορά που την έκανε ψυχολογικά απρόσιτη. Μετά την εμφάνιση του σκαραβαίου η συμπεριφορά της βελτιώθηκε και οι συνεδρίες έγιναν πιο αποδοτικές.
Ο Jung πίστευε ότι, το φαινόμενο της Συγχρονικότητας συνδέονταν με ψυχικές καταστάσεις που αναπτύσσονται μέσω της επιρροής των Αρχετύπων, τα οποία όριζε σαν πρότυπα (μοντέλα) έμφυτα στην ανθρώπινη ψυχή και κοινά για όλη την ανθρωπότητα. Ο Jung αναφέρει συχνά τα Αρχέτυπα, σαν "αρχέγονες εικόνες", που παρέχουν την αναπαράσταση όλων των ανθρώπινων στάσεων απέναντι στον θάνατο, τη σύγκρουση, το σεξ, τη μετενσάρκωση και τη μυστικιστική εμπειρία. Κάποιες φορές ένα αρχέτυπο ενεργοποιείται από ένα συναισθηματικά φορτισμένο γεγονός και τότε τείνει να έλκει γεγονότα παρόμοιας φύσης, ανοίγοντας δρόμο στα γεγονότα που ονομάζουμε "συμπτώσεις".
Ο Jung δέχονταν επίσης την ύπαρξη μιας "περίεργης αλληλεξάρτησης των αντικειμενικών στοιχείων μεταξύ τους, καθώς και με τις υποκειμενικές (ψυχικές) καταστάσεις του παρατηρητή". Μάλιστα εντόπισε δείγματα αυτής της αλληλεξάρτησης - που θεωρούσε άρρηκτα δεμένη με την έννοια της Συγχρονικότητας - τόσο στις ψυχιατρικές του σπουδές, όσο και στην έρευνά του πάνω στις εσωτεριστικές πρακτικές. Έτσι, θεωρούσε την κινέζικη μαντική μέθοδο του Ι Τσινγκ σαν έκφραση της Αρχής της Συγχρονικότητας. Θεωρούσε ότι αυτό που θεωρούμε εμείς - στη Δύση - σαν είναι το κύριο ενδιαφέρον της κινέζικης σκέψης ενώ αυτό που εμείς λατρεύουμε σαν αιτιότητα περνάει σχεδόν απαρατήρητο. Ενώ η Δυτική σκέψη προσεκτικά ζυγιάζει, επιλέγει, ταξινομεί και απομονώνει, η Κινέζικη μια πιο ολιστική εικόνα του κόσμου, δίνοντας σημασία και στην παραμικρή λεπτομέρεια που συνθέτει μια στιγμή. Κάθε στιγμή απαρτίζεται από όλα αυτά τα "ασήμαντα" συστατικά.
Αργότερα, ο Jung προέκτεινε την έννοια της Συγχρονικότητας και στην Αστρολογία. Όταν μάλιστα ανέφερε το ενδιαφέρον του για την Αστρολογία και την πεποίθησή του για τη μελλοντική της χρησιμότητα, με ένα γράμμα του στον Freud, ο τελευταίος αντέδρασε, κατηγορώντας τον Jung ότι είχε πέσει θύμα της "μαύρης παλίρροιας του βούρκου του αποκρυφισμού".
Μη εγκαταλείποντας τις θέσεις του ο Jung κατέγραψε στα απομνημονεύματά του, άλλο ένα συνταρακτικό συμβάν εμφάνισης Συγχρονικότητας, που μάλιστα συνέβη ενώ ήταν μαζί με το Freud: Στέκονταν μαζί δίπλα σε μια βιβλιοθήκη όταν ο Jung ένιωσε το διάφραγμά του να γίνεται σαν από σίδερο και να καίει, να πυρακτώνεται. Ταυτόχρονα ακούστηκε ένας δυνατός κρότος σαν να επρόκειτο να πέσει πάνω τους η βιβλιοθήκη.
Ο Jung βρήκε την ευκαιρία να παρουσιάσει το συμβάν σαν ένα παράδειγμα φαινομένου καταλυτικής εξωτερίκευσης. Ο Freud αντέδρασε αποκαλώντας τα αυτά, "ανοησίες". Τότε, ο Jung τον προκάλεσε, υποστηρίζοντας ότι μπορούσε να προβλέψει ότι το πολύ σε ένα λεπτό ο κρότος θα ξανακούγονταν. Πριν καν τελειώσει τα λόγια του ο κρότος ξανακούστηκε, αφήνοντας τον Freud εμβρόντητο.
Σύμμαχό του στην προσπάθεια να διατυπώσει τη θεωρία του για τη Συγχρονικότητα, ο Jung βρήκε τη κβαντική Φυσική, στα πλαίσια της οποίας είχε διατυπωθεί η θεωρία ότι έναπεδίο του χώρου μπορεί να γίνει αντικειμενικά γνωστό, μόνο με την ύπαρξη ενός παρατηρητή, ο οποίος όμως επεμβαίνει (αναγκαστικά, με την παρουσία του) στην κατάσταση του χώρου. Οι ανακαλύψεις αυτές βοήθησαν τον Jung να καταλάβει διαισθητικά ότι ύλη και συνείδηση συνδέονται με ουσιώδη τρόπο, σαν δυο συμπληρωματικές όψεις μιας ενοποιημένης πραγματικότητας.
«Οι άνθρωποι γνωρίζουν τα γινόμενα.
Τα μέλλοντα γνωρίζουν οι θεοί,
πλήρεις και μόνοι κάτοχοι πάντων των φώτων.
Εκ των μελλόντων οι σοφοί τα προσερχόμενα
αντιλαμβάνονται.»
Αλλά και πολύ πριν τον Jung, άλλοι διανοούμενοι και επιστήμονες είχαν διατυπώσει θέσεις που συνέδεαν αλληλεπιδραστικά την ύλη και τη συνείδηση. Ο ιστορικός Arthur Koestler μιλούσε για τη χωρητικότητα της ανθρώπινης ψυχής σαν "ένα κοσμικό αντηχείο". Παρόμοιες απόψεις είχαν ο Kepler και ο Pico della Mirandola. Ο Koestler γράφει επίσης στο έργο του "The Roots of Coincidence" ("Ρίζες της Σύμπτωσης") για μία "θεμελιώδη ενότητα των πραγμάτων", που υπερβαίνει τη μηχανική αιτιότητα.
Η έννοια ενός πνευματικού μικρόκοσμου που αντανακλούσε συμπαντικά πρότυπα και που ο Leibnitz αποκαλούσε "μονάδα", βασίζονταν στην ιδέα ότι το άτομο και το σύμπαν αλληλεπιδρούν εξαιτίας μιας προ-εγκαθιδρυμένης αρμονίας. Αλλά και για τον Schopenhauer, τα πάντα ήταν "αλληλοεξαρτώμενα και συγχρονισμένα με όμοιο τρόπο."
Ο Koestler έδωσε παραδείγματα ενοποίησης και αλληλεπίδρασης μέσα απ' την ίδια την εξέλιξη της επιστήμης, καθώς οι διάφοροι τομείς της φυσικής συνδυάστηκαν ή συγχωνεύτηκαν, στη διάρκεια του τελευταίου αιώνα: π.χ. ο ηλεκτρισμός και μαγνητισμός συγχωνεύτηκαν στην ηλεκτρομαγνητική θεωρία, ενώ τα Η/Μ κύματα συνδέθηκαν με μια σειρά φαινομένων, όπως το φως, το χρώμα, τη θερμική ακτινοβολία και τα ερτζιανά κύματα. Η Χημεία αγκαλιάστηκε απ' την Ατομική Φυσική. Ο έλεγχος του σώματος απ' τα νεύρα και τους αδένες, συνδέθηκε με ηλεκτροχημικές διεργασίες, ενώ τα άτομα διαιρέθηκαν στα "δομικά στοιχεία" των πρωτονίων, των ηλεκτρονίων και των νετρονίων. Αργότερα, όλα αυτά τα θεμελιώδη σωματίδια, συγκεντρώθηκαν στην έννοια απλών "πακέτων συμπυκνωμένης ενέργειας".
Σήμερα, όλο και πολλοί οικολόγοι και επιστήμονες κλίνουν προς την άποψη ότι, υπάρχει μια αλληλεξάρτηση, που συνδέει τα πάντα στον κόσμο, με όμοιο τρόπο που οι αρχαίοι μιλούσαν για τη "συμπάθεια" της ζωής.
Παράλληλα στο Πανεπιστήμιο του Ώστιν στο Τέξας, ο νομπελίστας φυσικός Ilya Prigogine μελετάει τον τρόπο που χημικές και άλλου τύπου δομές αναπτύσσουν πρότυπα βγαλμένα απ' το χάος. Ο Karl Pribram, νευρολόγος στο Πανεπιστήμιο του Stanford, πρότεινε τη θεωρία ότι, ο εγκέφαλος είναι ένα είδος "ολογράμματος", ένας αναλυτής μοντέλων και συχνοτήτων, που δημιουργεί την "σκληρή" πραγματικότητα, ερμηνεύοντας συχνότητες από μια διάσταση πέρα απ' το χώρο και το χρόνο. Με άλλα λόγια, ο φυσικός κόσμος που ξέρουμε είναι "ισομορφικός" - δηλαδή όμοιος - με τις διαδικασίες του εγκεφάλου.
Ίσως λοιπόν, μια συμμαχία κβαντικών φυσικών, νευρολόγων, παραψυχολόγων και μυστικιστών να μας δώσει μια νέα και διαφορετική εικόνα του σύμπαντος, μη-αιτιοκρατικού αλλά "συμπαθητικού", που λειτουργεί πιο πολύ σαν μια μεγάλη σκέψη παρά σαν μια μεγάλη μηχανή, ενοποιώντας ύλη, ενέργεια και συνείδηση.
Μόνο τότε ίσως να ελευθερωθούν τα παραφυσικά φαινόμενα απ' το στίγμα του "αποκρυφισμού" και να μην αντιμετωπίζονται σαν ενοχλητικά. Στα πλαίσια αυτά, οι αντιλήψεις μας και ο κόσμος μας θα αλλάξουν για πάντα.
ΤΑ 4 ΣΤΟΙΧΕΙΑ
Εισαγωγή
Η διδασκαλία και η θεωρία των 4 στοιχείων είναι μια απεικόνιση των καταστάσεων που μπορεί να υπάρξει η Ύλη. Σαν ύλη δεν εννοούμε την φυσική ύλη που βλέπουμε και που δίνει μορφή και υπόσταση σε όλα τα πράγματα, αλλά την πηγή αυτής. Όπως ξέρουμε η ύλη είναι μια συμπυκνωμένη μορφή ενέργειας. Ο Εσωτερισμός διδάσκει ότι συνολικά υπάρχουν 7 είδη ενέργειας, η μία πιο λεπτή από την άλλη και η χονδροειδέστερη μορφή(αυτή που δονεί σε χαμηλότερη συχνότητα) είναι η φυσική ύλη. Τα 4 πρώτα είδη ενέργειας (επίπεδα δόνησης) που είναι και τα μόνα που μπορεί να χρησιμοποιήσει ο άνθρωπος είναι η Νοητική , η Ψυχική, η Ενεργειακή; και η Αντικειμενική. Το 5ο επίπεδο ενέργειας το αιθερικό, μόλις τώρα αρχίζει να γίνεται αντιληπτό ενώ τα δύο ανώτερα ξεφεύγουν αρκετά από την ανθρώπινη αντίληψη στην παρούσα φάση.
Τα 4 λοιπόν είδη ενέργειας που αντιλαμβανόμαστε, ήταν γνωστά στους αρχαίους πολιτισμούς και συμβολίστηκαν με τα 4 γνωστά στοιχεία:;;; Κάθε πολιτισμός και εποχή έδωσε ιδιαίτερη σημασία σε ένα η περισσότερα από αυτά, αναγάγοντάς το σε κυρίαρχο στοιχείο.
ΝΕΡΟ:
Το νερό είναι η πρωταρχική και ανεξάντλητη πηγή ενέργειας. Χαρακτηρίζεται από μια δυναμικότητα και μεταβλητότητα. Εξασφαλίζει μακροζωία, δύναμη, ενέργεια και καλή υγεία. Η θεραπευτικές τους ικανότητες θεωρούνται -στις Βέδες- θαυματουργές. Είναι σύμβολο εξαγνισμού. Το βάπτισμα στο Χριστιανισμό, συμβολίζει την εξωτερική και εσωτερική καθαριότητα, την απαλλαγή από κάθε τι μολυσμένο. Ταυτόχρονα το πέρασμα μέσα από το νερό συμβολίζει την αναγέννηση, τη νέα αρχή και τη νέα ζωή. Ο Χριστός βαπτίζεται για να δεχθεί το Άγιο Πνεύμα, ενώ η Θέτις βαπτίζει τον Αχιλλέα για να τον κάνει αθάνατο. Ακόμη η βύθιση του σταυρού και η ανάδυσή του συμβολίζει την ανανέωση και ενδυνάμωση της λειτουργίας του. Αντίστοιχα στις 27 Μαρτίου γινόταν το λουτρό σε ποτάμι της Φρυγικής μητέρας, Κυβέλης.
Η λέξη κλειδί για το νερό είναι Ρυθμός και Περιοδικότητα. Και αυτό γιατί το νερό ανακυκλώνει συνεχώς την ενέργεια. Αρκετές είναι οι μορφές που αναδύονται από το νερό (π.χ. Αφροδίτη), αλλά και από την άλλη μεριά είναι σε θέση να καταλύσει και να καταστρέψει κάθε μορφή ζωής. Ο μύθος του κατακλυσμού, υπάρχει σε όλες τις μυθολογίες: Έλληνες, Εβραίοι, Χριστιανοί, Ινδοί, Σουμέριοι, Ιρανοί, Ασσυροβαβυλώνιοι μιλάνε για έναν (ή περισσότερους) κατακλυσμούς που κατέστρεψαν κάθε μορφή ζωής πάνω στη γη. Μέσα στο νερό ενυπάρχουν όλες οι μορφές εν δυνάμει και κάποια στιγμή παίρνουν υλική μορφή.
Η βροχή είναι για πολλούς λαούς το ουράνιο σπέρμα που γονιμοποιεί τη γη και την κάνει να βλασταίνει. Οι Ινδιάνοι Πίμα του Μεξικού μιλούν για μια πολύ όμορφη γυναίκα (τη μητέρα-Γη) που γονιμοποιήθηκε από μια σταγόνα που έπεσε από ένα σύννεφο.
Από τους προσωκρατικούς φιλοσόφους ο Αναξιμένης είναι αυτός που θεωρεί σαν την πηγή του κόσμου το νερό. Θεωρεί ότι όλα τα όντα και πράγματα υλικά ή μη είναι συμπυκνώσεις-φάσεις του πρωταρχικού ύδατος. Φυσικά δεν εννοεί το φυσικό νερό αλλά μια κατάσταση της φύσης, μια μορφή ενέργειας.
Στην Αιγυπτιακή μυθολογία, ο Κνεπ, ο αιώνιος κρυμμένος Θεός παριστάνεται με ένα φίδι που βγάζει το κεφάλι του έξω από το νερό. Στις Βόρειες ευρωπαϊκές χώρες το σύμπαν δημιουργήθηκε από το νερό. Επίσης ο Μωυσής διδάσκει πως μόνο η γη και το νερό μπορούν να γεννήσουν μια ζώσα ψυχή. Οι Ινδουιστές πιστεύουν ότι ο Μπράχμα έφτιαξε τον πρώτο άνθρωπο από γη, νερό και αέρα (φυσικό, ενεργειακό και συναισθηματικό σώμα). Το πυρ (νους) αποκτήθηκε από τον άνθρωπο αργότερα.
Στους προσωκρατικούς ο Θαλής ονομάζει την πρωταρχική και αρχέγονη ύλη «τα Ύδατα του Διαστήματος». Δίδασκε ότι όλα τα πράγματα προήλθαν από το πρωταρχικό αυτό νερό.
ΑΕΡΑΣ :
Ο αέρας συμβολίζει την ψυχή. Το μεγαλύτερο χαρακτηριστικό του είναι η μεταβλητότητά του και η έλλειψη σταθερότητάς του. Για το Πλάτωνα η ψυχή, δηλαδή το αστρικό σώμα είναι το κλειδί για να κυριαρχήσει στον άνθρωπο η λογική. Ο Αναξιμένης τονίζει ότι όλα προήλθαν από τον αέρα, τη θεία πνοή που έδωσε ζωή στα πάντα και εμψυχώνει τα πάντα. «και τα πάντα παράγονται από ένα είδος πύκνωσης και πάλι αραίωσης του αέρα. Πράγματι η κίνηση υπάρχει ανέκαθεν.» Για τον Αναξιμένη αέρας και πνεύμα είναι δύο ταυτόσημοι όροι.
Στην αρχαία Ελλάδα ο θεός των ανέμων, είναι ο Αίολος, ο οποίος όμως δεν κατέχει μια θέση στο δωδεκάθεο. Αντίθετα στην Ινδία ο Ίντρα είναι ένας από τους μεγαλύτερους Θεούς , Θεός Πολεμιστής. Επίσης και ο Βαγιού είναι θεότητα του αέρα. Ο αέρας συμβολίζει την ορμή την ώθηση την τόλμη και γι΄ αυτό ταιριάζει περισσότερο σε πολεμιστές. Είναι αυτός που μπορεί να εμποδίσει την πορεία κάποιου ή να την επιταχύνει γι’ αυτό πριν από τα ταξίδια τους οι αρχαίοι λαοί έκαναν θυσίες σε Θεότητες του ανέμου. Ο έλεγχος των ανέμων απαιτεί σιδερένια θέληση και πειθαρχία: Ο Οδυσσέας δεν καταφέρνει να ελέγξει τα συναισθήματα ανέμους και αυτό τον ξαναφέρνει πίσω στην αρχή.
Στην αρχαία Ελλάδα επίσης ο σύμβολο του αέρα είναι και ο Δίας αφού είναι ο θεός που είναι παντού και επιβλέπει τα πάντα.
ΓΗ :
Το στοιχείο γη θεωρήθηκε από όλους τους πολιτισμούς η μήτρα της ζωής. Η «Μητέρα-Γη», σύμβολο γονιμότητας λατρεύτηκε κυρίως σαν χθόνια θεότητα. Είναι αυτή που γεννάει όλα τα όντα που επάνω της και που τα τρέφει. Είναι το ένα από τα δύο όντα που αποτελούν το πρωταρχικό Θείο ζευγάρι και γονιμοποιείται από τον ουράνιο Πατέρα. Είναι θηλυκής φύσης. Είναι σύμβολο σταθερότητας της ύπαρξης. Ταυτόχρονα αφού γεννάει όλες τις μορφές, είναι κάτι το απέραντα ζωντανό το ον Γαία όπως ονομαζόταν. Σαν θεότητα στην ελληνική θρησκεία θεωρείται ανώτερη από τις υπόλοιπες θηλυκές θεότητες. Ο Αισχύλος στις «Ευμενίδες», πρώτα επικαλείται την γη και μετά την Θέμιδα.
Αργότερα η γη αντικαθίσταται από την Δήμητρα. Όπως ομολογεί ο Ευριπίδης στις «Βάκχες» μιλώντας για τη Δήμητρα: "Είναι η γη και κάλεσέ την με όποιο θέλεις όνομα".
Όπως είναι φυσικό, η Γη είχε μεγαλύτερη αίγλη στις αγροτικές θρησκείες και πολιτισμούς όπως οι Σουμέριοι στην αυγή του πολιτισμού τους. Μερικοί λαοί όπως οι Περουβιανοί πιστεύουν ότι κατάγονται από τα βουνά και τις πέτρες. Ο Όμηρος την δοξάζει λέγοντας ότι είναι αυτή που δίνει αλλά και που αφαιρεί τη ζωή. Εκτός από την σταθερότητα συμβολίζει και την συντήρηση.
Σε χθόνιες λατρείες ή σε κατάλοιπα αυτών; η γη είναι πηγή δύναμης. Χαρακτηριστικό παράδειγμα στην μυθολογία της Αρχαίας Ελλάδας ο Γίγαντας Ανταίος (άθλοι του Ηρακλή) όπου κάθε φορά που πέφτει στη γη παίρνει δύναμη από αυτήν. Ακόμη στο Χριστιανισμό οι Πρωτόπλαστοι φτιάχνονται από χώμα και νερό.
Στην αλχημεία είναι η πρωταρχική φάση μετάλλαξης του άνθρακα σε διαμάντι και συμβολίζεται με το μαύρο χρώμα.
ΦΩΤΙΑ ΠΥΡ:
Το Πυρ συμβολίζει τη νόηση του ανθρώπου αλλά και την παγκόσμια. Η λατρεία της φωτιάς υπήρξε από τα πανάρχαια χρόνια μια από τις βασικότερες λατρείες πολλών πολιτισμών. Στον Μιθραισμό, στην θρησκεία της Αβέστα, στην Ρώμη, στην Αίγυπτο, στην Αρχαία Ελλάδα η φωτιά έχει την ίδια περίπου σημασία. Στην Ελλάδα ο Προμηθέας κλέβει τη φωτιά και τη δίνει πρόωρα στους ανθρώπους, ενώ στην Αίγυπτο ο Ερμής ο Τρισμέγιστος διδάσκει ότι το φωτιά είναι μεταγενέστερο στοιχείο και δεν υπήρχε από την αρχή.
Η φωτιά έχει καταστροφικές αλλά και εξαγνιστικές ιδιότητες. Έχει άμεση σχέση με τον ήλιο και αντανακλά τις ιδιότητές του. Συμβολίζει επίσης την πνευματική δύναμη. Στον Χριστιανισμό κατέχει εξέχουσα θέση αφού η επιφοίτηση του Αγίου Πνεύματος στους Αποστόλους γίνεται με τη μορφή μιας φλόγας, είναι η θεία Αποκάλυψη. Το φωτοστέφανο επίσης των Αγίων συμβολίζει την πνευματική τους δύναμη και την ισχύ της ψυχής τους.
Στο Βουδισμό το πυρ είναι η σοφία που κατακαίει την άγνοια. Στις Βέδες ο θεός της φωτιάς , ο Άγκνι αντιπροσωπεύει τον άξονα του κόσμου.
Στο Ζωροαστρισμό το σπέρμα των ανθρώπων έχει την πηγή του στο πυρ και όχι στο νερό. Στην Μπαγκαβάτ Γκίτα βρίσκουμε τον Κρίσνα να λέει: «Είμαι το πυρ που ενοικεί στα σώματα όλων των πραγμάτων που έχουν ζωή».; Στους Σουμέριους ο Μαρδούκ ο πιο δημοφιλής θεός, είναι θεός του πυρός «που κατακαίει με φωτιά τους εχθρούς». Η σκοτεινή όψη του πυρός συμβολίζεται στον Χριστιανισμό και τον Μωαμεθανισμό με το «πυρ της κόλασης», ενώ στην Ινδία με την θεά Κάλι.
Από τους Προσωκρατικούς, ο Ηράκλειτος θεωρεί η πρωταρχική ουσία του σύμπαντος είναι το Πυρ από το οποίο προήλθαν με μετουσίωση όλα τα άλλα στοιχεία. «Αυτόν τον κόσμο δεν τον έπλασε κανένας αλλά υπήρχε πάντα, υπάρχει και θα υπάρχει, μία αιώνια ζωντανή φωτιά, που ανάβει με μέτρο και σβήνει με μέτρο.»
ΠΟΡΤΟΚΑΛΙ: Είναι το χρώμα του ήλιου. Είναι ένα ζωτικό και γενικά ένα ωραίο χρώμα που δείχνει περίσκεψη και ενδιαφέρον για τους άλλους. Το χρυσαφένιο πορτοκαλί είναι ζωτικό και δείχνει αυτοέλεγχο. Ενώ το καφετί πορτοκαλί δείχνει μία έλλειψη φιλοδοξίας και μία στάση αδιαφορίας. Το άτομο που προτιμά το πορτοκαλί θέλει να επιτύχει σε οτιδήποτε ασχολείται. Αναζητά την διέγερση και αναζητά να βιώσει πλήρως την ζωή. Είναι ένα πνεύμα που αγαπά την ελευθερία, που χαίρεται να έρχεται σ' επαφή με τους άλλους, είναι εκ φύσεως ενθουσιώδες και ανταποκρίνεται σε οτιδήποτε νέο και συναρπαστικό. Αυτό το άτομο είναι αισιόδοξο για το μέλλον του, αναζητώντας να επεκτείνει συνεχώς τις δραστηριότητες του και έχει πολλά ενδιαφέροντα.
ΚΟΚΚΙΝΟ: Είναι ένας κραδασμός ώθησης που συνδέεται με την επιθετικότητα και την κατάκτηση. Είναι ένα ερεθιστικό χρώμα. Ο κόκκινος κραδασμός είναι το πνεύμα της δραστηριότητας, μια κινητήρια επιρροή. Μια προτίμηση γι' αυτό το χρώμα τονίζει μια δυνατή σεξουαλική ορμή, μια δημιουργικότητα, μία επιθυμία για νέα πράγματα και νέους φίλους, για ταξίδια και αλλαγές ακόμα και στο περιβάλλον. Στην αρνητική του όψη υπάρχει μία επιθετική, πολεμοχαρής στάση, εγωκεντρικότητα και αστάθεια. Μπορεί να υποδηλώνει ενδιαφέρον για τα μυστικιστικά και τα απόκρυφα. Οι "κόκκινες" προσωπικότητες θέλουν να είναι οι εμπειρίες τους τέλειες και πλήρεις.
Το χρώμα είναι η ουσία της δύναμης και της ζωής γύρω μας. Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε κάθε χρωματικό κραδασμό εποικοδομητικά ή μπορούμε να τον χρησιμοποιήσουμε καταστροφικά. Μπορούμε να τον χρησιμοποιήσουμε σε αρμονία με την δημιουργική δύναμη ή μπορούμε να τον χρησιμοποιήσουμε εγωιστικά και για ιδιοτελείς σκοπούς. Η επίγνωση αυτής της αρχής μπορεί να επιφέρει μεγαλύτερες ικανότητες για περισσότερη αρμονία.
Η ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΤΩΝ ΧΡΩΜΑΤΩΝ
To χρώμα μας συγκινεί και μας εκφράζει. Αναμφίβολα, δεν μπορούμε να ζήσουμε χωρίς αυτό. Έχει αποδειχτεί ότι οι προτιμήσεις μας είναι έμφυτες. Μπορούμε να πούμε ότι το χρώμα είναι ταυτόχρονα μια θετική και μια αρνητική δύναμη. Το χρώμα είναι κραδασμός, κραδασμός είναι κίνηση, κίνηση είναι δραστηριότητα μιας θετικής ή αρνητικής δύναμης. Ο δημιουργικός κραδασμός και ο καταστρεπτικός κραδασμός προέρχονται από την ίδια πηγή. Η διαφορά έγκειται στον τρόπο με τον οποίο χρησιμοποιούμε αυτήν την ενέργεια.
Ας δούμε τις επιδράσεις 5 βασικών χρωμάτων στην ψυχολογία του ανθρώπου:
ΓΑΛΑΖΙΟ: Είναι το χρώμα του πνεύματος. Το σύμβολό του στοχασμού, της προσευχής και του ουρανού. Σχεδόν κάθε είδος γαλάζιου είναι καλό αλλά οι βαθύτερες αποχρώσεις του είναι καλύτερες. Το ανοιχτό γαλάζιο δείχνει μικρό βάθος και έναν αγώνα προς την ωριμότητα. Εκείνοι με την βαθιά απόχρωση γαλάζιου έχουν βρει το έργο τους κι έχουν συμμετοχή σ' αυτό. Είναι κυρίως πνευματικά προσανατολισμένοι. "Το γαλάζιο είναι το χρώμα της συμπαντικής έλξης" σύμφωνα με τον Μπίρρεν. Είναι, ακόμα, το χρώμα της απελευθέρωσης, του συντηρητισμού και της αποδοχής των υποχρεώσεων.
ΠΡΑΣΙΝΟ: Είναι ο κραδασμός της ζωής στην ανάπτυξη. Το καθαρό σμαραγδένιο πράσινο, ιδιαίτερα αν έχει μια χροιά γαλάζιου, είναι το χρώμα της θεραπείας. Είναι χρήσιμο, δυνατό και φιλικό. Έχει την συμπαντική έλξη της φύσης με την αίσθηση της ισορροπίας και της ικανότητας. Όσοι αγαπούν το πράσινο πιθανόν κατοικούν στο μεγάλο δάσος της ανθρωπότητας. " Είστε ένας αξιοσέβαστος γείτονας, κατασκευαστής σπιτιών, γονέας, ψηφοφόρος, κηδεμόνας, συνεργάτης". Η "πράσινη" προσωπικότητα προσπαθεί να υπερνικήσει την αντίθεση με σκοπό να επιτύχει αναγνώριση.
ΚΙΤΡΙΝΟ: Είναι το χρώμα της ενέργειας ή του σεξ. Μπορούμε ν' αποδώσουμε στο κίτρινο τα θετικά στοιχεία της δημιουργικότητας, εφευρετικότητας, επινοητικότητας, ανεξάντλητης ενέργειας, δύναμης ισχύος, θάρρους, αυτοπεποίθησης και δύναμης του χαρακτήρα. Επίσης, σ' αυτό αποδίδονται τα αρνητικά χαρακτηριστικά της διαμάχης, εριστικότητας, δογματικότητας και του θυμού. Το άτομο που προτιμά το κίτρινο έχει την τάση να είναι απόμακρο από τους άλλους. Έχει τις καλύτερες προθέσεις αλλά σπάνια κάνει οτιδήποτε γι' αυτές. Το να απορρίπτει κανείς το κίτρινο, είναι σαν να απορρίπτει το καινούριο και την καινοτομία.
